بررسی سن شروع تغذیه تکمیلی وبرخی عوامل مرتبط با آن در شیرخواران شهر سمنان

سابقه وهدف: بقا، سلامت و رشدکودکان ارتباط مستقیم با تغذیه آنان دارد وسوء تغذیه کودکان ،مشکل شایع بیش ترکشورهای درحال توسعه می باشد. سن شروع تغذیه تکمیلی در شیرخواران موقعی است که شیرخوار نمی تواند مقادیر کافی انرژی و مواد غذایی را از شیر مادر به تنهایی کسب کند. شروع زودرس و دیررس غذای تکمیلی هر دو باعث ایجاد عوارض شدید می شود و سن مناسب این کار از پایان 6 ماهگی است. باتوجه به اهمیت زمان شروع تغذیه تکمیلی، این تحقیق درسمنان به منظور برآورد سن شروع تغذیه تکمیلی و عوامل مرتبط باآن انجام شد. مواد و روش ها: این مطالعه مقطعی برروی 400 نفر از کودکان 12-6 ماهه شهر سمنان انجام گردید. در هر یک از هشت مرکز بهداشتی درمانی شهر سمنان 50 مادری که جهت پایش فرزندخود مراجعه کرده بودند، انتخاب و پرسش نامه توسط پرسنل بهداشتی با مصاحبه از مادران شیرده (یا توسط مادر) تکمیل گردید. یافته ها: 3/76 درصد مادران تغذیه تکمیلی شیرخواران را از 6 ماهگی آغاز کردند. شایع ترین غذای کمکی مورد استفاده (5/69 درصد) در اولین تغذیه فرنی بود. میانگین (± انحراف معیار) سن شروع تغذیه تکمیلی60/0± 86/5 ماهگی بود. 5/97درصد مادران آموزش لازم برای تغذیه شیرخواران خود را از طریق حضوری، جزوه و کتاب،کارت واکسن و پمفلت قبل از 6ماهگی شیرخوار فرا گرفته بودند. بین سن شروع تغذیه تکمیلی با اشتغال مادران (049/0= p)، سن مادر (040/0= p)، سطح سواد پدر(002/0= p) و نوع زایمان (015/0= p) ارتباط معنی داری وجود داشت. اما بین جنس کودک، نوع شیر مصرفی، رتبه تولد، مرکزمراقبت از شیرخوار، سطح سواد مادر، اولین غذای کمکی شیرخوار و روش آموزش مادران با سن شروع تغذیه تکمیلی ارتباط معنی داری دیده نشد. نتیجه گیری: یافته ها نشان می دهد که اگرچه 5/97 درصد مادران آموزش لازم برای شروع تغذیه تکمیلی را دیده اند ولی حدود23درصد آنها در موعد مقرر تغذیه تکمیلی را آغاز نکرده اند. لذا ضروری است دامنه آموزش وسیع تر شود و آموزش موثرتری توسط مراکز بهداشتی درمانی به مادران (بالاخص مادران با زایمان طبیعی و سنین بالا) داده شود.